صنعت

پس از کودتای سوم اسفند 1299 ه.ش در اثر اراده و قدرت رضاشاه در کارهای ثبات ایجاد شد و تمام امور به تدریج به مجرای طبیعی افتاد و هرسال به بودجه و اعتبارات آبادی و عمران و اصلاحات افزوده شد و فرهنگ هم سهمی از آن برد و در نتیجه عده مدارس و موسسات معارفی رو به فزونی گذاشت. در اسفند 1300 به موجب قانون خاصی شورای عالی فرهنگ بوجود آمد. و امور فنی آموزشگاهها از قبیل اساسنامه ها و بدنامه ها- آئین نامه های امتحانات از آن پس به تصویب آن شورا رسید و به این ترتیب چنانکه در ممالک متمرکز معمول است اتحاد شکل بوجود آمد به تدریج که دولت مقتدر شد مداخله اش در مدارس غیر دولتی زیاد گشت در مدارس خصوصی (که عموماً ملی نامیده می شود) سازمان و برنامه و امتحانات مانند مدارس دولتی گردید و تنوع و قوع ابتکار از بین رفت به موجب مقرراتی که در سال 1306 وزارت فرهنگ برای مدارس خارجی وضع گردید حدود و قبولی برای آنها تعیین شد. در سال 1319 مدارس آمریکایی و انگلیسی برچیده شد و مدارسی فرانسوی بواسطه استمهالی که کرده بودند و پیش آمد واقع سوم شهریور 1320 باقی ماند و یکی از مهمترین اقداماتی که برای پرورش و رفع حوایج فنی و علمی این دوره انجام گرفته فرستادن دانشجو به اروپا و امریکا بود. در سال 1307 به موجب قانون اعزام محصل به خارج مقرر شد که وزارت فرهنگ تا 6 سال هر سال لااقل 100 نفر برای فراگرفتن علوم طبیعی و ریاضی و فنون مختلف و تربیت و تعلیم و طب و مهندسی به وسیله امتحان و مسابقه از میان فارغ التحصیلهای دبیرستانها انتخاب و به خارج روانه کند.

 2- وزارت جنگ و وزارت خانه های دیگر نیز برای تربیت صاحب منصب و متخصص عده ای به اروپا گسیل داشتن.

   3-دبیرستانهاو فارغ التحصیل های متوسط کم بود از این رو چند دبیرستان تازه تاسیس شد و مدارس موجود اصلاح گردید.

 4- عده ای دبیر از فرانسه استخدام شد. دارالمعلمین مرکزی برای تهیه دبیر تبدیل به دارالمعلمین عالی گردید.

 5- از اول فروردین 1312 برحسب قانون متمم بودجه همان سال در تمام مملکت دبستانهای دولتی که تا آن زمان ماهیانه جزئی می گرفتن مجانی شد برای مدارس ابتدائی کتابهای درسی ممتاز به دستور وزارت فرهنگ توسط استادان عالی قدر تهیه و بصورت جالبی به طبع رسید و به بهای ارزان در تمام کشور معمول گشت و به عده ای از شاگردان هم مجاناً داده شد.

 6- برای پرورش آموزگار در اسفند 1312 قانون تربیت معلم وضع شد و به موجب آن مقدر گردید 25 باب دانشسرای مقدماتی ظرف 5 سال در تمام مملکت تاسیس شود در آن قانون طرز استخدام آموزگار و دبیر و درجات خدمت و ترتیب ارتقاء و بازنشستگی پیش بینی شد و برای نخستین بار آموزگار خدمتگذار مملکت محسوب و مقام او تثبیت شد .

 7- اصطلاحات دبستان و دبیرستان و هنرستان و دانشکده و دانشگاه و دانشسرا و آموزگار و دبیر و هنرآموز و استاد تعریف شده و رسمیت یافته است.

 8- در سال 1317 در سازمان و برنامه دبیرستانها تغییرات نامطلوبی داده شد که باعث سنگینی دستور تحصیلات و رعایت نکردن ذوق شاگردان و مواردی منظور گردید که در زندگانی مورد حاجت نیست.

 9- دوره تحصیلات متوسط به دو دوره سه ساله تقسیم شده و دوره دوم دارای چند شعبه بود و شاگرد در انتخاب همسر یک از آنها آزادی داشت از آن پس به سه دوره مبدل گردید دوره اول سه سال دوره دوم 2 سال که دنباله دوره اول و برای تمام دانش آموزان اجباری بود.

دوره آخر یک سال که سه شعبه ادبی و ریاضی و طبیعی تقسیم می شد در برنامه دانشسرای عالی اختیاری را که دانشجویان از سال 1313 در انتخاب شهادت نامه های گوناگون داشت.

 10- وزیر فرهنگ از آنان سلب گردید فرهنگیان صاحب نظر در هر دو مورد تذکرات لازم را دادند ولی چون دولت مقتدر بود تذکرات موثر نیفتاد.

 11- دو تغییر نامطلوب فوق در همان سال 1317 بتالیف و طبع یک دوره کامل کتب درسی برای دبیرستانها مبادرت شد و قریب هشتاد جلد کتاب در رشته های مختلف علوم طبیعی و ریاضی و ادبی و زبان خارجه توسط استادان و نویسندگان عالی قدر مملکت شهید و به وجه زیبای به چاپ رسید و به بهای ارزان در دسترس دانش آموزان و مردم گذاشته شد.